Cutar Enteropatogenic Eskirishiya Koli (EPEC) yana haifar da Zawo, Lalacewar Hanji, Canje-canjen Sinadarai da Ƙaruwar Buxewar Hanji a Tsarin Samfuran Veraye

Tsakure

 An gane Enteropatogenic E. koli (EPEC) a matsayin daya daga cikin manyan abubuwan da ke haifar da gudawa ga jarirai a duniya.

An kalubalanci verayen C57BL/6 da aka riga aka yi masu maganin rigakafi tare da nau'in EPEC na daji ko escN mutant (rashin tsarin ɓoye na nau'in 3) don ƙayyade sabo, amsa mai kumburi da sakamakon asibiti yayin kamuwa da cuta.

Rushewar ƙwayoyin cuta na hanji ya ba da damar samun ingantacciyar sabo ta nau'in EPEC na daji wanda ke haifar da naqasar girma da gudawa.

An lura haɓaka a cikin ƙwayoyin cuta masu kumburi, kemokins, xaukar ma'aikata ta salula da sitokins a cikin kyallen hanji.

Hakanan an lura da canje-canjen metabolomic a cikin berayen da suka kamu da cutar ta EPEC tare da canje-canje a cikin tsaka-tsaki na sake zagayowar TCA, ƙãra fitar creatine da canje-canje a cikin matakan ƙwayoyin cuta na hanji.

Bugu da ƙari, da kwanaki 7 bayan kamuwa da cuta, ko da yake ma'aunin nauyi yana qaruwa, EPEC da ke fama da cutar ya karu da ƙwayar hanji kuma ya rage matakan clawdin-1.

escN ya mamaye verayen, amma ba shi da sauye-sauyen nauyi ko haɓakar abubuwan da ke haifar da kumburi, yana nuna mahimmancin T3SS a cikin ƙwayoyin cuta na EPEC a cikin wannan tsarin.

A ƙarshe, an samar da samfurin kamuwa da tsarin cutar da veraye da aka yi amfani da shi tare da maganin rigakafi don yin koyi da yawancin sakamakon asibiti da aka gani a cikin yara masu kamuwa da cutar ta EPEC da kuma nazarin ayyuka masu mahimmanci na zaɓaɓɓen halaye masu cutarwa.

Wannan tsarin zai iya taimakawa wajen kara fahimtar hanyoyin da ke tattare da cututtuka na EPEC da kuma sakamakon da zai iya haifar da ci gaba da yiwuwar rigakafi ko maganin warkewa.

Samfuran linzamin kwamfuta suna taimaka wa masana kimiyya su fahimci cututtukan E. coli a cikin jarirai

 A jarirai da yara ƙanana, ƙwayoyin cuta E. coli (Eskirishiya koli) suna haifar da cututtuka masu tsanani, ciki har da gudawa, zazzaɓi, amai, rashin ruwa, har ma da mutuwa.

Masana kimiyya yanzu sun gano hanyar da za su iya haifar da alamun wani nau'i na E. koli mai suna EPEC (Enteropatogenic E. koli) a cikin berayen da suka kamu da cutar, don yin nazarin yadda cutar ke tasowa.

 A baya, masana kimiyya da ke nazarin E. koli sun yi amfani da dabbobi masu kamuwa da cuta, kamar alade da veraye, don gwada fahimtar cutar.

Idan alamun da aka gani a cikin mutane za a iya haifar da su daidai a cikin dabbobi, wannan na iya zama mabuɗin haɓaka sabbin rigakafi ko magunguna.

Abin takaici, ya zuwa yanzu, masana kimiyya sun sami wahalar sake haifar da duk alamun kamuwa da cuta kamar yadda suke bayyana a cikin mutane.

 A cikin wannan binciken, masu bincike sun so su samar da alamun E. koli iri ɗaya da aka gani a cikin yara masu fama da EPEC a cikin ƙananan ƙwayoyin cuta.

Wasu daga cikin muhimman alamun da ja hankali sune gudawa, saurin girma da haɓaka, kumburi, da lalacewar hanji.

Sun kuma so su gwada yadda canjin qwayoyin halitta zuwa qwayoyin cutar zai shafi alamun da veraye suka samu.

 Da farko, masu binciken sun yi wa berayen maganin rigakafi don kashe wasu qwayoyin cutar hanji da suke da su, wanda ya baiwa qwayoyin cutar E. koli damar bunqasa da girma cikin sauki.

Daga nan sai suka cutar da verayen da ko dai na al'ada, EPEC da ba su canza ba, ko kuma tare da EPEC waɗanda aka gyara ta hanyar qwayoyin halitta don ba su da inganci wajen cutar da ƙwayoyin hanji.

Sun kwatanta waɗannan verayen da rukunin ƙoshin lafiya, da na marasa lafiya.

Tare da rarraba ɓangarorin zuwa rukunansu, masu binciken sun sa ido akan girma da alamun cututtuka.

 Verayen da suka kamu da cutar ta EPEC na yau da kullun sun girma a hankali fiye da verayen da ba su kamu da cutar ba, kuma sun kamu da gudawa kamar yadda jariran mutane ke yi.

Masu binciken sun kuma gano sinadarai "alamomi" na kamuwa da cuta a cikin verayen da ake gani a cikin yara.

Verayen da suka kamu da cutar kuma sun sami lahani ga hanjinsu kuma sun nuna alamun cewa ba za su iya samar da isasshen kuzari don biyan bukatunsu ba - gaskiyar da masu binciken suka yi imani da wani bangare ya bayyana asarar nauyi yayin kamuwa da cutar E. koli.

A halin da ake ciki, verayen da suka kamu da EPEC da aka canza ta qwayoyin halitta sun yi ƙasa da nauyi, suna da ƙarancin alamun kamuwa da cuta, kuma ba su da lahani na hanji, ko da yake har yanzu suna ɗauke da ƙwayoyin cuta.

 A cikin binciken da ya gabata, masana kimiyya sun sha wahala wajen samar da wasu alamomi a cikin veraye, kamar gudawa.

Samun damar haifar da waɗannan alamun EPEC a cikin yanayi na asali, a cikin hanji, muhimmin mataki ne na ci gaba.

Wannan ƙirar linzamin kwamfuta na iya taimaka wa masu bincike su fahimci ainihin yadda alamun ke tasowa a cikin cututtukan EPEC, wanda a ƙarshe zai taimaka wa masana kimiyya su haɓaka ingantattun hanyoyin warkewa don hana ko magance waɗannan alamun.

 Nan gaba, wannan na iya haifar da samar da ingantattun magunguna ko ma alluran rigakafin da za su iya inganta sakamakon lafiya ga yara a ƙasashe masu tasowa.

Binciken ya kasance haɗin gwiwa tsakanin masu bincike daga Afirka ta Kudu, Brazil, Birtaniya da Amurka.